Poczucie piękna. Zarys teorii estetycznej

Szczegóły produktu Wydane w roku 1896 Poczucie piękna jest pierwszą książką George'a Santayany, urodzonego w Hiszpanii amerykańskiego filozofa i literata. Praca ta, powstała na podstawie jego wykładów na Uniwersytecie Harvarda, zawiera prezentację najważniejszych problemów teorii piękna. Santayana omawia w niej i poddaje krytyce najważniejsze idee tradycyjnej estetyki, takie jak estetyczna bezinteresowność czy powszechność sądów smaku, antycypując przy tym zjawiska, które przyniesie dwudziesty wiek, takie jak dehumanizacja sztuki czy wieszczony niekiedy kryzys estetyki w ogóle. Sprzeciwiając się takim tendencjom, Santayana wskazuje na fundamentalną rolę, jaką przeżycie piękna pełni w życiu każdego człowieka. Poczucie piękna, pierwsza wydana po polsku praca Santayany, jest także przykładem jego talentu literackiego - to napisany lekkim piórem, precyzyjnie obmyślany wykład, który stanowi dobre wprowadzenie do estetyki filozoficznej. SPIS TREŚCI: Wstęp tłumaczy / 7 Przedmowa / 25 Wprowadzenie / 27 Część I. Natura piękna 1. Filozofia piękna jest teorią wartości / 39 2. Preferencje są ostatecznie nieracjonalne / 42 3. Przeciwstawienie wartości moralnych i estetycznych / 47 4. Praca i zabawa / 49 5. Wszystkie wartości są w pewnym sensie estetyczne / 51 6. Estetyczne uświęcenie zasad ogólnych / 53 7. Estetyczna i fizyczna przyjemność / 57 8. Differentia przyjemności estetycznej nie jest jej bezinteresowność / 59 9. Differentia przyjemności estetycznej nie leży w jej powszechności / 62 10. Differentia przyjemności estetycznej: jej obiektywizacja / 65 11. Definicja piękna / 69 Część II. Materiał piękna 12. Na poczucie piękna mogą się składać wszystkie funkcje umysłowe / 73 13. Rola uczucia miłości / 76 14. Instynkty społeczne i ich estetyczne znaczenie / 80 15. Niższe zmysły / 83 16. Dźwięk / 86 17. Kolor / 89 18. Podsumowanie / 92 Część III. Forma 19. Istnieje piękno formy / 99 20. Fizjologia postrzegania formy / 102 21. Wartość kształtów geometrycznych / 105 22. Symetria / 107 23. Forma jednością różnorodności / 111 24. Wielość w jednorodności / 112 25. Przykład gwiazd / 115 26. Braki samej wielości / 121 27. Estetyka demokracji / 124 28. Wartości typów estetycznych oraz przykładów / 126 29. Pochodzenie typów estetycznych / 129 30. Średnia zmodyfikowana w stronę brzydoty / 134 31. Czy wszystkie rzeczy są piękne? / 138 32. Nieokreślona struktura i jej efekty estetyczne / 142 33. Przykład krajobrazu / 144 34. Rozszerzenie o przedmioty, których zwykle nie traktuje się w sposób estetyczny / 149 35. Dalsze niebezpieczeństwa nieokreśloności / 153 36. Iluzja nieskończonej perfekcji / 156 37. Organiczna przyroda źródłem postrzeganych form; przykład rzeźbiarstwa / 161 38. Użyteczność zasadą organizacji w przyrodzie / 164 39. Stosunek użyteczności do piękna / 166 40. Użyteczność zasadą organizacji w sztukach / 169 41. Forma a przypadkowy ornament / 171 42. Forma słów / 175 43. Forma syntaktyczna / 178 44. Forma literacka. Fabuła / 181 45. Charakter jako forma estetyczna / 183 46. Postaci idealne / 187 47. Wyobraźnia religijna / 192 Część IV. Ekspresja 48. Definicja ekspresji / 197 49. Proces kojarzeniowy / 202 50. Rodzaje wartości drugiego elementu / 205 51. Wartość estetyczna drugiego elementu / 209 52. Wartość praktyczna drugiego elementu / 211 53. Koszt jako element efektu estetycznego / 214 54. Ekspresja porządku i stosowności / 216 55. Władza moralności nad estetyką / 220 56. Negatywne wartości drugiego elementu / 223 57. Wpływ pierwszego elementu na dający przyjemność wyraz zła / 227 58. Mieszanina pozostałych rodzajów ekspresji, w tym prawdy / 229 59. Uwolnienie jaźni / 234 60. Wzniosłość niezależna od ekspresji zła / 239 61. Komizm / 244 62. Dowcip / 248 63. Humor / 251 64. Groteska / 254 65. Możliwość całkowitej doskonałości / 256 66. Stałość ideału / 260 67. Konkluzja / 263