Sen w rzeźbie nagrobnej Bartłomieja Berrecciego

Szczegóły produktu Temat snu do polskiej sztuki nagrobnej wprowadził Berrecci w pomniku dziecięcym zamówionym w roku 1525. Wnet inni rodzice zaczęli tak upamiętniać przedwcześnie zmarłych. Zbliżone ujęcia powracają też w kilku zaprojektowanych przez Włocha wizerunkach osób dorosłych, jak Zygmunt Stary, które zainicjowały długotrwały popyt na typ kompozycji zwany sansovinowskim. Liczba takich figur wyróżnia nowożytną sztukę sepulkralną Rzeczypospolitej na tle Europy. Ta część twórczości artysty została omówiona na podstawie systematycznych studiów nad kształtem rzeźb oraz licznych nieuwzględnionych dotąd źródeł wizualnych i pisanych. Autor wydobywa oryginalność i klasę artystyczną posągów, dotąd niekiedy niedocenianą, a także weryfikuje domysły o neoplatońskim wydźwięku poruszonych postaci. Dowodzi, że zgodnie z nauką Kościoła dzieła te wyrażają nadzieję na zmartwychwstanie. O sukcesie artysty świadczy przegląd ponad stu przykładów z różnych regionów Rzeczypospolitej i krain sąsiednich, których twórcy nawiązywali do Berrecciego. Marcin Fabiański (ur. 1956) – profesor historii sztuki nowożytnej w Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1997–2020 również wicedyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu. Specjalizuje się w renesansowej sztuce włoskiej i kulturze Krakowa tego okresu. Obok artykułów w międzynarodowych periodykach naukowych do jego najważniejszych publikacji należą książki: Correggio and Sacra Conversazione (1994), Correggio. Le mitologie d’amore (2000), Złoty Kraków (2010), Zamek króla Zygmunta I na Wawelu. Architektura – dekoracja architektoniczna – funkcje (2017), Wokół wawelskiego dworu Jagiellonów. Cztery studia o sztuce renesansowej (2020), Nagrobek biskupa Jana Konarskiego w katedrze na Wawelu (2020). SPIS TREŚCI: Od Autora Wprowadzenie Dotychczasowe kierunki badań i ich niedostatki Cele, zakres i metody pracy Część I: „Nagie prześlicznie rzeźbione i jakby do snu utulone chłopię”. Krzysztof Szydłowiecki, pomniki jego synów w kolegiacie św. Marcina w Opatowie a figury uśpionych dzieci w polskiej sztuce sepulkralnej Nagrobek Ludwika Mikołaja Szydłowieckiego w Opatowie jako inwencja Berrecciego Czego nadal nie wiadomo o pierwszym pomniku dziecka w Polsce Krzysztof Szydłowiecki, jego sytuacja rodzinna i zainteresowania artystyczne Zgon Ludwika Mikołaja i okoliczności zamówienia nagrobka Forma nagrobka Ludwika Mikołaja Szydłowieckiego, jej geneza i wydźwięk Kształt pomnika Transformacje snu w praktyce warsztatowej artystów toskańskich a rzeźba opatowska Zamierzone przesłanie monumentu Płyta Zygmunta Szydłowieckiego w kolegiacie opatowskiej – domniemane dzieło Bernardina de Gianotis z warsztatu Berrecciego Echa nagrobków chłopięcych z warsztatu Berrecciego i początki mody na nagrobki dzieci w Polsce Jan Aleksander Tarnowski Rafał Maciej Ocieski, początki tematu putta z czaszką w rzeźbie sepulkralnej i inne pomniki dziecięce Podsumowanie części I Część II: Figury uśpionych dorosłych w twórczości Berrecciego i ich echa w sztuce nowożytnej Posąg Zygmunta I Starego w kaplicy Zygmuntowskiej i jego rezonans artystyczny Ustalenia, nieporozumienia i dysonanse poznawcze Projektowanie, uzgadnianie i wykonanie pomnika Jagiellończyka Treści artystyczne figury nagrobnej Zygmunta Starego oraz ich geneza włoska i polska Przesłanie ideowe posągu śpiącego króla Płyta Mikołaja Szydłowieckiego jako echo wizerunku monarchy i jej pochodne O naśladownictwach pomnika Zygmunta Starego w rzeźbie pełnej Figury biskupa Piotra Tomickiego, Barbary z Tęczyńskich Tarnowskiej i ich pochodne Posąg nagrobny Piotra Tomickiego „Cudna postać młodej kobiety, jakoby śpiącej”: figura nagrobna Barbary z Tęczyńskich Tarnowskiej Dalsze echa posągów Berrecciego Miejsce śpiących postaci Berrecciego w kulturze staropolskiej i europejskiej Dodatki Bibliografia Spis ilustracji Indeks topograficzny dzieł sztuki Indeks osób Summary