Moc i tworzenie sensu w filozofii Friedricha Nietzschego

Szczegóły produktu W świecie zawładniętym przez nihilizm Nietzsche wypracowuje na różne sposoby definicję życia, która jest jednocześnie jego wzmocnieniem i gloryfikacją: wola mocy – życie jest tym, co dąży do rozwijania swojej mocy. Ale jak zdefiniować moc? Każda istota rozszerza swoją moc nad światem, nadając mu formę i sens, czy to poprzez proste postrzeganie, myśli, czy też działania. Aby dogłębnie zawłaszczyć świat i rozwijać swoje siły na wzór artysty tworzącego dzieło, człowiek nie może po prostu narzucać światu sensu, pozostając jakby na zewnątrz. Mocny człowiek pragnie stanowić ciało z głębokimi rzeczywistościami, jego zmaganie się ze światem i z innymi ludźmi jest wsłuchiwaniem się w to, co świat mówi o jego własnym przeznaczeniu. SPIS TREŚCI: WSTĘP . 11 Rozdział I. CHAOS . 29 WSTĘP . 29 1. KRYTYKA IDEALIZMU W MYŚLENIU ZDROWOROZSĄDKOWYM I W NAUCE . 30 1.1. Pojęcie identyczności . 36 1.2. Pojęcie „Ja” . 40 1.3. Krytyka idealizmu – konkluzja . 45 2. KRYTYKA FILOZOFII KANTA . 47 2.1. Krytyka epistemologiczna . 48 2.2. Krytyka genealogiczna . 53 3. SUBSTRATUM ŚWIATA: CHAOS . 58 3.1. Nieprzekraczalność pozorów . 58 3.2. Głębia pozorów . 64 3.3. Świat woli mocy i stawania się . 71 KONKLUZJA . 77 Rozdział II. ŻYWE MYŚLENIE I AFIRMACJA . 81 WSTĘP . 81 1. SENS W ŻYCIU ORGANICZNYM . 84 1.1. Świat nieorganiczny . 86 1.2. Świat organiczny . 90 2. LUDZKIE MYŚLENIE JAKO WYRAZ ŻYCIA . 94 2.1. Pokrewieństwo myślenia racjonalnego z wszelkim życiem . 94 2.1. Emocje Jaźni jako źródło myślenia . 100 3. ŻYWE MYŚLENIE JAKO MOCNE ŻYCIE: STANOWIENIE CIAŁA, GŁĘBIA I ZEBRANIE SIŁ (KOMPOZYCJA) . 106 4. STANOWIENIE CIAŁA ZE ŚWIATEM . 107 4.1. Zjawisko stanowienia ciała: milieu, istota ponad-osobowa, potencjał . 108 4.2. Afirmacja . 118 5. GŁĘBIA I ROZLEGŁOŚĆ . 120 5.1. Chaos i pozory . 126 5.2. Metafizyka . 130 6. KOMPOZYCJA . 132 6.1. Zjednoczenie życia sensu . 134 6.2. Głębia dzieła i mocniejsza jedność . 139 6.2.1. Słuchanie . 139 6.2.2. Piękno . 145 KONKLUZJA . 151 Rozdział III. ŻYWE MYŚLENIE – WZÓR GREKÓW . 153 WSTĘP . 153 1. MOC JAKO GŁĘBIA MYŚLENIA: „PRAWDA” CHAOSU . 156 1.1. Tragiczna i dionizyjska mądrość Greków jako „prawda” chaosu . 158 1.2. Przejawy dionizyjskiej mądrości w tragedii i w muzyce . 164 2. „STANOWIENIE CIAŁA”: ZNIESIENIE PODMIOTOWOŚCI I NIESKOŃCZONOŚĆ SENSU . 175 2.1. Istotne cechy „stanowienia ciała” i ogólna estetyka . 176 2.2. Wewnętrzne więzi sensu (stanowienie ciała z…): sztuka apollińska . 180 2.2.1. Zniesienie podmiotu i nierozłączność sensu i kształtów . 180 2.2.2. Nieskończoność twórczego sensu, milieu/żywioł, wirtualność . 182 2.3. Wewnętrzne więzi sensu (stanowienie ciała z…): sztuka dionizyjska . 187 3. MAKSIMUM MOCY: ZBIERANIE SIŁ POPRZEZ KOMPOZYCJĘ FORM WYRAZU . KOMPOZYCJA APOLLO–DIONIZOS . 197 3.1. Zebrane siły . 197 3.2. Sacrum . 201 3.3. Warunki mocnej kompozycji dzieła: wielkość sił, pokrewieństwo i opozycja . 203 KONKLUZJA . 209 Rozdział IV. SŁABOŚCI NOWOŻYTNE: HEDONIZM I MORALNOŚĆ . 211 WSTĘP . 211 1. HEDONIZM I NIHILIZM . 215 Wstęp . 215 1.1. Koncepcja przyjemności . 216 1.2. Przyjemność silnego i słabego rodzaju życia . 228 1.3. Nihilizm hedonizmu . 241 Konkluzja . 253 2. SŁABOŚĆ WSPÓŁCZESNEJ MORALNOŚCI . 255 Wstęp – krytyka tradycyjnej moralności europejskiej . 255 2.1. Słabość stanowienia ciała w nowożytnej moralności . 259 2.1.1. Aktywny i reaktywny sens moralności . 259 2.1.2. Reaktywność działań moralnych w nowoczesnym świecie . 264 2.1.2.1. Ścisły związek nowożytnej moralności z resentymentem wobec mocnego człowieka. Egalitaryzm 265 2.1.2.2. Bezosobowość nowożytnej moralności . 272 2.2. Powierzchowność moralnego sensu litości . 278 2.2.1. Litość ignoruje moc i „zrównuje w dół” . 280 2.2.1.1. Moralność jako negacja chaosu . 283 2.3. Rozproszenie i sprzeczność sił . 285 2.3.1. Brak konieczności witalnej . 286 2.3.2. Sprzeczności między moralnością a zasadniczymi wartościami świata nowożytnego 289 2.3.2.1. Wewnętrzne sprzeczności moralności nowożytnej . 289 2.3.2.2. Sprzeczność moralności z dążeniem do przyjemności i do władzy 291 KONKLUZJA . 296 Rozdział V. ROZWIĄZANIE NIETZSCHEGO . 299 WSTĘP – KU NOWEJ METAFIZYCE . 299 1. PIERWSZE ROZWIĄZANIE: STANOWIENIE CIAŁA ZE ŚWIATEM . 305 1.1. Konieczny udział bytów ożywionych w Jedności przyrody . 305 1.2. Przyroda i przekroczenie siebie w człowieku . 311 Konkluzja . 315 2. DRUGIE ROZWIĄZANIE: MOC ODERWANIA, GŁĘBI . 316 2.1. Przekraczanie własnych punktów widzenia na rzecz głębi . 317 2.2. Wykraczanie poza perspektywę ludzkiego życia . 322 2.3. Dionizos i tragizm. Jak nadać piękno głębi? . 326 3. „ŚMIERĆ BOGA” I KONIECZNOŚĆ TWORZENIA AFIRMUJĄCEJ METAFIZYKI . 332 3.1. Afirmacja życia . 338 3.1.1. Ascetyzm ideału chrześcijańskiego . 339 3.1.2. Siła oddziaływania ‘śmierci Boga’ . 343 3.2. Przejawy radykalnej afirmacji życia w epoce nowożytnej . 348 3.2.1. Nowe sensy przyrody . 350 3.2.2. Antagonizmy . 355 3.2.3. Afirmacja życia w nowożytnej sztuce . 370 KONKLUZJA . 376 PODSUMOWANIE . 379 BIBLIOGRAFIA . 387