F. Matassa ZARZĄDZANIE ZBIORAMI MUZEUM

Szczegóły produktu „Zarządzanie zbiorami jest stosunkowo nowym terminem w słowniku pojęć związanych z muzeologią i dziedzictwem kulturowym. Źródeł jego powstania należy upatrywać w rosnącej potrzebie kształtowania profesjonalnej praktyki w dziedzinie opieki nad obiektami o szczególnym znaczeniu dla kultury i upowszechnieniu związanych z nimi informacji” – pisze w Przedmowie Matassa. Zdanie to dobrze oddaje cel, dla którego powstał niniejszy podręcznik. Napisany z myślą o wielotysięcznej rzeszy muzeologów przede wszystkim w Wielkiej Brytanii, ale także w innych krajach europejskich, wprowadza jako podstawowe – pojęcia i postulaty odnoszące się do zarządzania muzeum, które w dotychczasowej praktyce uznawane były za „wymagania szczególne”. Pierwsza dekada XXI w. zapisze się zapewne jako okres z jednej strony biurokratyzacji” muzealnych działań, z drugiej jednak rosnącej świadomości, iż każde materialnie trwające dzieło, artefakt, dobro kultury i natury jest unikatowe i warte ochrony. Zarządzanie zbiorami muzeum przypomina pod wieloma względami zarządzanie miastem, strukturą sztucznie utworzoną, ale opartą na wrodzonej ludziom, naturalniej potrzebie porządkowania świata i wiedzy na jego temat. Dlatego tak ważne w tym procesie jest z jednej strony przestrzeganie ustalonych praw i reguł, z drugiej jednak zdrowy rozsądek i wrażliwość, których nie zastąpi żaden przepis. Dorota Folga-Januszewska SPIS TREŚCI Słowo wstępne do wydania polskiego Przedmowa Podziękowania CZĘŚĆ I ZARZĄDZANIE ZBIORAMI: ZASADY OGÓLNE Rozdział 1. Czym jest zarządzanie zbiorami? Zasady ogólne Wiedza o tym, co się posiada i jak to znaleźć Zarys historii Perspektywa międzynarodowa Podsumowanie Rozdział 2. Wymogi prawne Zagadnienia ogólne Międzynarodowe konwencje i rozporządzenia Prawodawstwo oraz przepisy w Wielkiej Brytanii Prawo do udziału w zysku z odsprzedaży dzieła Prawa autorskie Cło i akcyza Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES – Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) i dobra kultury Dobra kultury i system podatkowy w Wielkiej Brytanii Zabezpieczenie przed zajęciem (konfiskatą) Podsumowanie Rozdział 3. Zagadnienia etyczne Zasady ogólne Sprzedaż i zbycie ze zbiorów (deakcesja) Należyta staranność Pochodzenie Podsumowanie Rozdział 4. Praktyka Zasady ogólne opieki nad zbiorami Zarządzanie ryzykiem Ubezpieczenia i poręczenia (gwarancje) Zabezpieczanie zbiorów Zachowanie w wypadku zagrożenia Podsumowanie CZĘŚĆ II ZARZĄDZANIE ZBIORAMI: POSTĘPOWANIE Rozdział 5. Dokumentacja Zasady ogólne Polityka Procedury Systemy informatyczne Planowanie procesu dokumentacji Katalogowanie Oznaczanie i znakowanie Informacja o stanie zachowania obiektu Skontra Uzupełnianie brakującej dokumentacji (dokumentacja retrospektywna) Podsumowanie Rozdział 6. Ruch obiektów Zasady ogólne Ruch obiektów w obrębie budynku Przenoszenie Planowanie i ocena ryzyka przemieszczenia Procedury Wyposażenie Ruch obiektów poza budynkiem Planowanie i ocena ryzyka Pakowanie do transportu Transport Dokumentacja Podsumowanie Rozdział 7. Magazynowanie Zasady ogólne Pomieszczenia magazynowe Systemy magazynowania Warunki klimatyczne otoczenia Inwentaryzacja (skontra) Materiały stwarzające zagrożenie Zasady zintegrowanej walki ze szkodnikami (IPM – Integrated Pest Management) Podsumowanie Rozdział 8. Pozyskiwanie do zbiorów Zasady ogólne Wymogi prawne i etyczne Umowy Procedury Określenie znaczenia nabytku dla kolekcji Wpis katalogowy Pochodzenie Współwłasność obiektu Darowizny częściowe Obiekty istniejące w wielu egzemplarzach, dzieła wydawane w nakładach i e -media Zamówienie dzieła Obiekty nieodebrane i dary Podsumowanie Rozdział 9. Wypożyczenia Zasady ogólne Prawa i obowiązki stron Polityka wypożyczeń Należyta staranność w procesie wypożyczania Procedura wypożyczenia Raport o metodach zabezpieczenia i warunkach środowiska w muzeum (facilities report) Warunki wypożyczenia Określenie wartości (wycena) Umowa wypożyczenia Ubezpieczenie i gwarancje (poręczenia) Wypożyczenia długoterminowe (depozyty) Kontrola stanu zachowania obiektu Kurierzy Pakowanie i transport Zwrot obiektów Dokumentacja wypożyczeń Podsumowanie Rozdział 10. Wystawy i pokazy Zasady ogólne Wypożyczenia i polityka należytej staranności Montaż wystawy Pokazy na terenie muzeum Wypożyczenia wewnętrzne (przekazy) Wystawy Ubezpieczenia Wystawy objazdowe Koszty organizacji wystaw Podsumowanie Rozdział 11. Udostępnianie zbiorów Zasady ogólne Różne sposoby udostępniania Polityka Ocena ryzyka Pomieszczenia studyjne Udostępnienie obiektów w magazynach Udostępnienie wirtualne Podsumowanie Bibliografia