Nowy regionalizm w badaniach literackich. Badawczy rekonesans i zarys perspektyw

Szczegóły produktu Seria prezentuje prace podejmujące nowatorskie interdyscyplinarne badania nad regionalizmem literackim. Jej celem jest ukazanie tradycji literackich badań regionalnych, rozpoznanie sytuacji literatury regionalnej w Polsce i rekonceptualizacja obszaru literaturoznawstwa regionalistycznego w perspektywie nowych orientacji pojawiających się w światowej humanistyce. Od pewnego czasu obserwujemy wzrastające znaczenie lokalności i peryferyjności w badaniach literaturoznawczych, któremu towarzyszy wzmożone zainteresowanie regionalnymi aspektami literatury. Jednocześnie znajdujemy się w momencie, w którym wyczerpały się dotychczasowe sposoby badania lokalnej twórczości, a kulturowa reorientacja literaturoznawstwa zachęca, by na nowo sproblematyzować przedmiot badań. Nowy regionalizm w badaniach literackich jest próbą wysondowania sytuacji zastanej i rozpoznania możliwości literaturoznawczej eksploracji regionu. Zawarte tu wypowiedzi badaczy reprezentujących różne akademickie ośrodki ukazują, jak i w jaki sposób (za pomocą jakich metod, gatunków, języków) pisano dotąd o regionie; jakie kwestie znajdowały się w centrum narracji o lokalnej literaturze i w jaki sposób ewoluowały – w relacji do historii, kultury oraz polityki. Pokazują też, co łączy różne ujęcia lokalnej literatury, a co określa regionalne differentia specifica – zwłaszcza w odniesieniu do regionów polsko-niemieckiego pogranicza. Badawczy rekonesans wiąże się z otwarciem perspektywy projektującej możliwy ciąg dalszy, peryferyjna historia literatury domaga się bowiem nowego spojrzenia – w optyce orientacji postzależnościowej i komparatystycznej, polityki miejsca, pamięci oraz postpamięci. Spis treści Elżbieta Rybicka Wprowadzenie. Region – rzeczywistość wyobrażona CZĘŚĆ I POJĘCIA, POETYKI, PERSPEKTYWY Zbigniew Chojnowski Literaturoznawstwo regionów (w poszukiwaniu skutecznych perspektyw badawczych) Małgorzata Mikołajczak Dyskurs regionalistyczny we współczesnym (polskim) literaturoznawstwie − pytania o status, poetykę i sposób istnienia Elżbieta Dąbrowicz „Ziemia przechodów”. Migracje i kultury lokalne w piśmiennictwie polskim XIXWXXI w. Ekskurs CZĘŚĆ II LITERATUROZNAWSTWO REGIONÓW Krystyna Kossakowska-Jarosz Historia rodzimego piśmiennictwa na Górnym Śląsku w perspektywie kulturowej Wojciech Browarny Między „odzyskiwaniem” a „ślązaczeniem”. Literacki obraz Śląska i polski dyskurs nowoczesności Katarzyna Sawicka-Mierzyńska Przemiany zakresu pojęć: „prowincja” i „centrum” w piśmiennictwie podlaskim przed i po 1989 roku Daniel Kalinowski Kaszuby a badania postkolonialne Elżbieta Dutka Doświadczenie regionu (na przykładzie literatury o Śląsku) Elżbieta Konończuk Podlaska lokalność w narracjach socjologicznych, magicznych i satyrycznych Ewa Kraskowska Nafta i węgiel. O wyobraźni geopoetyckiej Mariana Jachimowicza Marek Mikołajec O pschylopolitycznym potencjale literatury Śląskiej CZĘŚĆ III REGION, PAMIĘĆ, POGRANICZE Elżbieta Rybicka Czy możliwa jest „polifonia pamięci” w literackich badaniach regionalnych? Na przykładzie pogranicza polsko-niemieckiego Arkadiusz Kalin Polsko-niemieckie pogranicza literackie: geopolityczne reorientacje w polskiej literaturze powojennej W rekonesans Kamila Gieba Od antygermańskiego przedmurza do pomostu ku Europie. O przemianach postaw wobec niemieckiego dziedzictwa kulturowego w dyskursie regionów pogranicza (na wybranych przykładach) Renata Makarska (Tybinga) Polsko-czeskie pogranicza kulturowe po 1989 roku Danuta Zawadzka Rafa regionu. O przemianach pamięci w literaturze pogranicza polsko-białoruskiego Katarzyna Taborska Literatura miejsca. Landsberski przypadek Gottfrieda Benna Noty o autorach Indeks nazwisk