Ćwiczenia z przyjaźni

Szczegóły produktu Ćwiczenia z przyjaźni to nade wszystko ćwiczenia z interpretacji. Interpretacja dokonuje się tu w trzech kontekstach: literatury, filozofii i sztuki. Autor, podążając m.in. za Jacques’em Derridą i Maurice’em Blanchotem, twierdzi, że jedyną dostępną dziś formą przyjaźni jest przyjaźń polemiczna, zapośredniczona przez słowa i lektury. Angażując się w praktykę czytania, oddajemy szacunek słowom wypowiedzianym przez kogoś innego. W tej praktyce wytwarza się wspólnota będąca organizacją ludzi kultywujących politykę afektów polemicznych. W części pierwszej autor wchodzi w relacje polemiczne z Witkacym, Brunonem Schulzem, Witoldem Gombrowiczem (rozpoznając w nich fundatorów współczesnego dyskursu), Zbigniewem Herbertem (rozpołowionym na tożsamość Polaka i Europejczyka), Henrykiem Berezą (stanowiącym pierwowzór etyki i polityki czytania). W części drugiej znajdujemy polemiki z dokonaniami Marka Siemka, Stanisława Borzyma, Jerzego Axera, Jana Hartmana, Pawła Dybla, Roberta Piłata i Krzysztofa Matuszewskiego. Rozważania nakierowane są tu na zrozumienie pewnej formacji polskiej filozofii i ustalenie jej pozycji intelektualnej. Część trzecia rozpoczyna się od próby zrozumienia konceptualizmu Jarosława Kozłowskiego, a kończy się próbą ustalenia politycznego statusu kinematografii Ridleya Scotta. Całość podsumowują szkic na temat interpretacji jako praktyki przyjaźni oraz esej na temat historii fałszu. SPIS TREŚCI WSTĘP: CZYTANIE JAKO PRAKTYKA PRZYJAŹNI 11 1. Polityka czytania 11 2. Pytanie o metodę 13 3. Dni lektury 14 4. Polityka 17 5. Ojciec 21 6. Karzeł 25 Część pierwsza ĆWICZENIA Z LITERATURY ROZDZIAŁ I. JACQUES DERRIDA: UWODZENIE W IMIĘ BRATERSTWA 29 1. Obietnica 29 2. Poczucie bezpieczeństwa 33 3. Wątpliwość: ekonomia daru w przyjaźni 37 4. Sejsmiczna rewolucja 40 5. Wrogość uogólniona 45 6. Gościnność skażona / przyjaźń gwiezdna 50 7. Polityka dekonstrukcji? 53 ROZDZIAŁ II. WITKACY, SCHULZ, GOMBROWICZ: TRZEJ MUSZKIETEROWIE 57 1. Pomysły/kradzieże 57 1.1. Wystawa 58 1.2. Dzienniki 63 1.3. Pokrewieństwa 67 2. Trzy perspektywy 69 2.1. Gombrowicz-Reżyser 70 2.2. Witkacy-Król Lear 71 2.3. Schulz-Karzeł 73 3. Rodzina 75 3.1. Kobieta 77 3.2. Miejsce zapikowania 79 3.3. Ontologia i materia 82 4. Stawka/zestaw 86 ROZDZIAŁ III. ZBIGNIEW HERBERT: GEOGRAFIA KAMIENIA 91 1. Ucieczka z PRL-u 91 2. Grecja: krajobraz po bitwie 95 3. Kreta: narodziny 101 4. Prowansja: uroki prowincji 104 5. Italia: nadmiar światła 106 6. Niderlandy: rama 109 7. Paryż: hałas świateł 113 ROZDZIAŁ IV. HENRYK BEREZA: HINDENBURG 119 1. Materia 119 2. Aerostaty 123 3. Szybowce 135 4. Sterowce 141 5. Katastrofa Hindenburga 147 Część druga ĆWICZENIA Z FILOZOFII ROZDZIAŁ I. MAREK SIEMEK: GAWĘDZIARZ I INTERSUBIEKTYWNOŚĆ 159 1. Siemek nadchodzący 159 2. Siemek marksizujący 162 3. Siemek heglizujący 167 4. Siemek obecny 171 5. Siemek odchodzący 174 ROZDZIAŁ II. STANISŁAW BORZYM: POCHWAŁA SPOLEGLIWOŚCI 175 1. Spotkanie 175 2. Dzieło 178 3. Pochwała 182 ROZDZIAŁ III. JERZY AXER: POMIĘDZY POKREWIEŃSTWEM A OBCOŚCIĄ 185 1. Człowiek poza zwierzęciem 185 2. Człowiek przed zwierzęciem 191 3. Człowiek jako zwierzę 193 4. Człowiek w zwierzęciu 197 5. Człowiek z ludzkim zoo 199 ROZDZIAŁ IV. JAN HARTMAN: SOLILOKWIA NA CZAS POSTMODERNIZMU 203 1. Oksymoron 203 2. Filozof 206 3. Arystokrata 209 4. Kompetencja 212 5. Erotyka władzy 216 6. Biologia 218 7. Solilokwia 220 ROZDZIAŁ V. PAWEŁ DYBEL: POWTARZAĆ BEZRADNY GEST PIŁATA 223 1. Poszukiwania 223 2. Granice 226 3. Efekt czytania 229 4. Nasz narcyzm potoczny 231 5. Psychoanaliza: co to takiego? 233 6. Psychoanaliza jako antropologia 237 7. Ruch 238 8. Konserwatyzm Freuda 241 9. Kakangelia według Freuda 242 10. Psychoanaliza i wolność 246 11. Wielki człowiek imieniem Freud 250 ROZDZIAŁ VI. MAŁGORZATA KOWALSKA: DEMOKRACJA W KOTLE KRYTYKI 255 1. Uniwersalność francuskiej specyfiki 255 2. Powaga 257 3. Skandal 258 4. Demokracja sondażowa 261 5. Ameryka 264 6. Kocioł krytyki 266 7. Kwadratura koła 271 8. Miłość do demokracji 272 ROZDZIAŁ VII. ROBERT PIŁAT: METAFIZYK W KRAINIE CYBORGÓW 275 1. Źródła 276 2. Zamiar 277 3. Modalność 279 4. Czym jest pojęcie, że człowiek nie może go uchwycić? 282 ROZDZIAŁ VIII. KRZYSZTOF MATUSZEWSKI: STYGMATYK 289 1. Książę filozoficznej szarlatanerii 289 2. Inwokacje zatraty 291 3. Filozofia (bez)graniczna 293 4. Suwerenność 295 5. Uniesienie 298 Część trzecia ĆWICZENIA ZE SZTUKI ROZDZIAŁ I. JAROSŁAW KOZŁOWSKI: MYŚLENIE ALBO SZTUKA 303 1. Poznanie 303 2. Przyjemność 305 3. Rysunek 309 4. Zagubiona godność przedmiotów 313 5. Czas i przestrzeń 316 6. Znużenie 320 ROZDZIAŁ II. ZBIGNIEW LIBERA / DAREK FOKS: PRACA ŁĄCZNICZKI – PRACA PAMIĘCI – ZABAWA CHŁOPCÓW 325 1. Statyczna bryła pleksi 325 2. Ramy 327 3. Teraźniejszość 329 4. Przymus 330 5. Zjawiska hipermnezyjne 331 6. Blok magiczny 334 7. Pornografia 336 8. Heroizm 338 9. Słowa i obrazy 340 10. Pomnik 343 ROZDZIAŁ III. DAVID HARE: FIKCJA STĘŻAŁA W RZECZYWISTOŚĆ 347 1. Technika 347 2. Ideologia 349 3. Krucjata 352 4. Polityka 353 5. Miejsce króla 355 ROZDZIAŁ IV. RIDLEY SCOTT: SPEKTAKL WŁADZY ABSOLUTNEJ 359 1. Widowisko 359 2. Masy 361 3. Spektakl kaźni / spektakl telewizyjny 366 4. Tele-widzenie / władza absolutna 369 ROZDZIAŁ V. WOLFGANG AMADEUSZ MOZART: POZA MUZYKĄ 373 1. Rok Mozarta i rok Freuda 374 2. Libretto 376 3. Erotyka bezpośrednia 380 4. Oświecenie na kozetce 384 5. Czarne Oświecenie 386 6. Freud jest wszędzie 387 7. Mozart jest wszędzie 390 8. Czarodziejski flet 393 9. Ucho 395 10. Zagrożenia 397 11. Tło jako środowisko 399 12. Tło jako przestrzeń 400 13. Tło jako okrążenie 401 14. Wieczny powrót 402 Część czwarta ĆWICZENIA Z RACHUNKOWOŚCI ROZDZIAŁ I. INTERPRETACJA: BILANS EKONOMICZNY 407 1. Problem 407 2. Atmosfera 410 3. Prawo do interpretacji 412 4. Uogólniona ezoteryka 415 5. Wyjaśnienie i rozumienie 418 6. Zasada ekonomii 419 ROZDZIAŁ II. PRAWDA WYPOWIADANA USTAMI KŁAMCY 421 1. Umiłowanie prawdy 422 2. Krótka historia fałszu/prawdy 424 3. Umiłowanie fałszu 428 4. Polityka opowiadania 431 Indeks nazwisk 435